Isolatiematerialen

Isolatie bij duurzaam bouwen

In een woning verdwijnt de meeste warmte via warmtegeleiding door de schil zoals dak, gevels, ramen en vloer. Deze schil beschermt ons tegen de temperatuursverschillen tussen binnen en buiten. In de winter tegen de kou, in de zomer tegen de warmte. Isolatiemateriaal heeft een lage warmtegeleiding en vermindert daardoor het verlies van energie via de schil.

Isolatiemateriaal
Er zijn verschillende soorten isolatie materialen om uw huis te isoleren. Bekende isolatie materialen zijn het traditionele steenwol en glaswol. Deze zijn bij de bouwmarkten verkrijgbaar. De isolerende waarde van isolatie materiaal wordt uitgedrukt in de R-waarde. De R-waarde staat voor de “warmte weerstand van een materiaallaag”. Met andere woorden een hoge “R-waarde” geeft aan dat de warmte beter wordt vastgehouden door het isolerende materiaal dan wanneer het een lage “R-waarde” betreft. Hoe hoger de “R-waarde” hoe hoger het isolerende vermogen en dus hoe hoger de besparing. Let hier dus op als u isolatie materiaal gaat aanschaffen. Behalve op de R-waarde kun je bij de keuze van het isolatiemateriaal onder meer ook letten op het vochtgedrag, de sterkte en stijfheid, de vormvastheid, de chemische weerstand en het brandgedrag van het materiaal.

Toepassing
Wil men verantwoordt isoleren dan moet aan de volgende voorwaarden zijn voldaan:

• de montage moet zorgvuldig uitgevoerd worden (aandacht voor naaddichting en aansluitingen).
• de keuze van het isolatiemateriaal moet afgestemd zijn op de toepassing.
• let op de veranderde ventilatiebehoefte
• de warme zijde moet een luchtdichte en dampremmende laag bevatten
• de koude zijde van de isolatielaag moet een winddichte maar dampopen laag bevatten

Relevante kengetallen

• Warmteweerstand R : mate waarin een materiaal de warmte tegenhoudt rekening houdend met de dikte (R=1/ l .d in m2W/K)
• Warmtegeleidingscoëfficiënt ( ? ) : mate waarin een materiaal de warmte geleid uitgedrukt in W/mK.

Overzicht (natuurlijke) isolatiematerialen /ecologische isolatiematerialen
Als je een natuurlijk isolatiemateriaal voorgeschoteld krijgt en de voordelen van het wooncomfort en de snelle terugverdientijd afweegt tegen “klassieke” isolatiematerialen, dan is de keus voor vele consumenten toch snel gemaakt. Natuurlijke isolatiematerialen hebben simpelweg een bewezen technische meerwaarde en dit rechtvaardigt een wat hogere investering. Belangrijk is dat er meer bekendheid komt voor de producten die er op dit moment zijn.

Vlas
Vlasisolatie wordt vervaardigd uit het restmateriaal dat ontstaat bij de productie van linnen. Het is een wol dat bestaat uit lichte, stevige vezels, waardoor er een isolatiemateriaal van kan worden geproduceerd dat voor een groot aantal toepassingen kan worden gebruikt. Vlas is een herwinbare grondstof met een korte groeifase die biologisch afbreekbaar is. Doordat er bij de groei nauwelijks kunstmatige meststoffen en bestrijdingsmiddelen noodzakelijk zijn, is vlas erg milieuvriendelijk en kent daarmee een positieve CO2 balans. Vlas kan 20 procent van het eigen gewicht aan vocht opnemen en weer afgeven wat een gunstig effect heeft op het binnenklimaat.

Toepassing
vlas wordt toegepast bij hellende daken, dakelementen, vloeren en (systeem)plafonds, buitenwanden, scheidingswanden en andere gevelvullende elementen.

Voordelen
Vlasvezels hebben een natuurlijk vochtregulerend vermogen, het kan als het ware ademen. Hierdoor krijgen schimmels en vochtplekken geen kans. Ook is vlas een herwinbare grondstof en laat vlas zich eenvoudig recyclen. Daarnaast zijn er bij de groei, net als bij hennep, weinig bestrijdingsmiddelen nodig.

Nadelen
Vlas kent eigenlijk weinig nadelen. Het enige nadeel is wellicht dat het iets lastiger te verwerken is doordat het vrij stug kan zijn om te snijden.

Verkrijgbaar als
Isolatiedekens

Isolatiewaarde
0.038 W/mK

Behandeling
voor de brandveiligheid wordt vlas met brandvertragende ?zouten geïmpregneerd.

 

Gerecycled katoen
Van alle ingezamelde kleding kan ongeveer de helft hergebruikt worden als kleding. De rest verdwijnt veelal op de afvalberg. Gelukkig wordt de kleding tegenwoordig steeds vaker gebruikt voor de productie van een hoogwaardig isolatiemateriaal. De tweedehandskleding wordt ingezameld en gesorteerd en vervolgens met een bindend vezel van polyester (omdat de kleine vezels van de oude kleding dat niet doen) verhit tot 100 graden waardoor het materiaal samen wordt gesmolten tot een isolatiedeken.

Toepassing
katoen is geschikt voor muurisolatie, vloerisolatie en dakisolatie

Voordelen
gerecycled katoen heeft zeer goede thermische, akoestische en vochtregulerende eigenschappen. Vergeleken met vlaswol en houtvezel is het materiaal akoestisch beter. Daarnaast is gerecycled katoen erg makkelijk te snijden en daardoor eenvoudig te verwerken.

Nadelen
Isolatie van gerecycled katoen is minder geschikt voor vochtige locaties.?Toepassing: (binnen)muur isolatie, scheidingswanden, vloerisolatie en dakisolatie.

Verkrijgbaar in
rollen en platen met een dikte van: 50 – 100 – 120 – 140 mm

Isolatiewaarde
0.038 W/mK

Behandeling
Anti-bacteriëel en anti-schimmel volgens Oeko-Tex standaard.

 

Houtvezel
Houtvezelisolatie wordt gemaakt uit vezels van naaldhout, afkomstig van het dunnen van bossen en onbehandelde stamresten van zagerijen. Dit resthout wordt verhit en onder druk gezet. Hierdoor vervezelt het resthout. Daarna wordt er water aan toegevoegd. Hierdoor verkrijgt men een brei. Deze brei wordt uiteindelijk tot platen en dekens geperst. Doordat er harsen in het hout aanwezig zijn, is een bijkomend bindmiddel overbodig.

Toepassing
houtvezel isolatie kent talloze toepassingen voor zowel vloer, dak als wand. Zo zijn er bijvoorbeeld zeer zachte contactgeluiddempende ondervloerplaten, warmte- en geluidsisolerende platen, watervaste dakbeschotplaten, enz.

Voordelen
Houtvezel heeft goede thermische en geluidsisolerende eigenschappen, is dampdiffusieopen en reguleert de vochtigheidsbalans van het gebouw. Daarnaast is er voor bijna iedere vorm van isolatie een houtvezel product beschikbaar.

Nadelen
Houtvezel isolatie kent eigenlijk geen nadelen.

Verkrijgbaar als
isolatiedekens
Isolatiewaarde
0.038 W/mK

Behandeling
Voor de productie van soepele platen wordt soms polyolefine toegevoegd. Soms worden er ook nog ammoniumfosfaten toegevoegd als brandwerend en schimmelwerend middel, maar in principe is dit niet noodzakelijk. Het is verstandig om dit bij aanschaf na te vragen.

Hennep

Hennep is een veelzijdige en snel groeiende plant. Van de plant kunnen zowel de vezels als de harde stukken schil gebruikt worden voor het produceren van duurzaam isolatiemateriaal. Door de enorme groeisnelheid van hennep krijgt onkruid bij de groei geen kans waardoor er nauwelijks bestrijdingsmiddelen tijdens de productie gebruikt hoeven te worden. Tijdens de groei zuivert hennep de lucht door grote hoeveelheden CO2 om te zetten. Hennep heeft dus al CO2 bespaart vóór het als isolatie materiaal word ingezet. Door met hennep te isoleren bespaar je dus niet alleen energie! Hennep zorgt voor een aangenaam en gezond binnen- en buitenklimaat.

Toepassing
Gevelisolatie en dakisolatie. Isolatie van scheidingswanden, voorzetwanden, plafondsystemen.

Voordelen
De verwerking van hennep isolatie is schoon en stofarm. Hennepvezel neemt goed vocht op en verdeelt dit waardoor een optimale vochtregulatie ontstaat. Daarnaast heeft hennep goede akoestische eigenschappen.

Nadelen
Hennep is kwetsbaar voor vocht. Niet toepassen bij hele vochtige locaties.

Toepassing
Hennep is geschikt voor isolatie van daken, muren en vloeren.

Verkrijgbaar in
Rollen en platen met een dikte van: 30 – 100 – 120 – 190 mm

Isolatiewaarde
0.040 W/mK

Behandeling
Hennepvezels bevatten geen eiwitten waardoor het materiaal geen chemische behandeling tegen motten en kevers nodig heeft. Wel worden brandvertragende middelen toegevoegd. Dit hoeft niet schadelijk te zijn als het natuurlijke stoffen betreft zoals soda.

 

Schapenwol
Schapenwol is het meest optimale isolatie materiaal. schapenwol isolatie bestaat voor 100% uit de dierlijke vezel keratine (schapenwol). Keratine is een vernieuwbare (wol groeit telkens weer terug bij het schaap), bio-ecologische en secundaire grondstof en daarmee bijzonder milieuvriendelijk. Schapenwol heeft een uitstekende isolatiewaarde en warmte accumulatie in alle seizoenen en is damp- en vocht regulerend. Daarnaast is schapenwol brandwerend, zelfdovend en is bijzonder prettig in de verwerking. Uit een Duits onderzoek is gebleken dat proteïne, waaruit schapenwol grotendeels bestaat, schadelijke gassen als formaldehyde, ammoniak en radon bindt en omzet in onschadelijke aminozuren. Hierdoor verbetert het binnenklimaat door het gebruik van wolisolatie.

Toepassing
Schapenwol wordt gebruikt als thermische en akoestische isolatie van daken, vloeren, gevels, in plafonds en binnenmuren.

Voordelen
Schapenwol heeft goede vochtregulerende eigenschappen. Schapenwol kan tot 30% van zijn eigen gewicht aan water absorberen. Schapenwol neutraliseert schadelijke gassen in huis waardoor de lucht binnenshuis gezonder wordt.

Nadelen
Het enige nadeel van schapenwol isolatie is eigenlijk de prijs. Een wollen spouwmuur is al gauw drie keer zo duur als een muur gevuld met glas- of steenwol.

Verkrijgbaar in
Schapenwol isolatie wordt meestal geleverd in dekens, maar er zijn ook ‘platen’ van wol verkrijgbaar. Beide zijn eenvoudig te plaatsen door de doe-het-zelver.

Isolatiewaarde
0.035 W/mK

Behandeling
Schapenwol isolatie bevat geen chemische bindmiddelen of brandvertragers. Er is enkel een klein percentage motwerende stof toegevoegd.

 

Papiervlokken (cellulose)
Isolatiemateriaal van cellulose krijg je door oud papier te vermalen tot wollige vlokken. Vaak worden hiervoor onverkochte kranten gebruikt. Het resultaat is een duurzaam, relatief goedkoop en goed isolerend materiaal. Cellulose is verkrijgbaar in platen gebonden met hars die bij de de productie vrijkomt, maar wordt meestal gebruikt in vlokken. Deze worden vervolgens geblazen in ‘holle’ ruimten in huis. Doordat het inblazen met hoge druk gebeurd wordt het materiaal precies in de vorm van de holle ruimte gebracht waardoor er een extreem goede luchtdichting ontstaat. Bij isolatie erg belangrijk omdat enkel stilstaande lucht een optimale warmte-isolatie geeft. Isoleren met cellulose leent zich goed voor renovatie omdat je ook onregelmatig gevormde en slecht toegankelijk ruimten kunt vullen.

Toepassing
Isolatie voor muren, daken, vloeren. Zowel als geluid- als warmte-isolatie. Cellulose-isolatie kent vooral in de renovatiesector een opmars.

Voordelen
Bij de productie van cellulose isolatie is weinig energie nodig waardoor het een milieuvriendelijk materiaal is. Cellulose heeft goede vochtbufferende en geluiddempende eigenschappen. De vlokken maken het relatief eenvoudig om onregelmatige en ontoegankelijke plekken kierloos te isoleren.

Nadelen
De cellulose isolatie mag niet te langdurig nat blijven. Het is dus niet raadzaam cellulose in zeer vochtige locaties te gebruiken.

Verkrijgbaar in
zakken met papiervlokken en diverse plaatmaterialen.

Isolatiewaarde
0.039 W/mK

Behandeling
Aan cellulose worden boorzouten toegevoegd (15 tot 20 procent) die het materiaal beschermen tegen brand, schimmel en ongedierte.

Kurk
Isolatie op basis van kurkschors is waarschijnlijk het oudste isolatiemateriaal bekend bij de mens. Kurk heeft goede thermische en akoestische eigenschappen en is een 100 % natuurlijk. De geëxpandeerde isolatieplaten kunnen voor spouwmuurisolatie en dakisolatie worden gebruikt.

 

Leem en stro
Leem bestaat uit de natuurlijke stoffen zand, klei en mogelijk stro. En wat zeker heel belangrijk is, is dat leem een 100% natuurvriendelijk materiaal is zonder chemische toevoegingen. Leem biedt in vele situaties een mogelijkheid om een natuurstenen muur aan de binnenzijde te isoleren met behoud van de natuurlijke eigenschappen.
Minerale wol / anorganische isolatiematerialen

Glas- en steenwol ontstaan door het smelten van anorganische stoffen. Bij de fabricage van glasvezels smelt men de, voor de glas fabricage gebruikelijke, grondstoffen kwartszand, soda en kalksteen en centrifugeert daarna de gesmolten massa, waardoor zich vezels vormen.

Voordelen minerale wol

• deze synthetische producten zijn goedkoper dan andere materialen.
• Lage warmte geleidingscoëfficiënten (0,035 tot 0,050 W/mK) uitstekend geschikt voor warmte-isolatie.
• Goede brandwerende eigenschappen moeten genoemd worden; minerale wol is als onbrandbaar ingedeeld, alleen voor wol met een folie geldt categorie ‘niet makkelijk ontvlambaar’.

Glaswol
Glaswol bestaat hoofdzakelijk uit gerecycleerde glasscherven, aangevuld met zuiver zand. Tijdens het productieproces wordt het vervezeld.

Wordt gebruikt als thermische en akoestische isolatie van hellende daken, onder planken vloeren, in plafonds en wanden. Er dient over gewaakt te worden dat de isolatie niet vochtig wordt: in natte vorm is dit materiaal zeer snel zijn isolerende waarde kwijt.

Isolatiewaarde:
ca. 0.036 W/mK

 

Steenwol
De steenwolisolatie wordt geleverd in zowel dekens als platen en is eenvoudig te verwerken. Sommige uitvoeringen van platen zijn praktisch niet samendrukbaar en kunnen o.a. gebruikt worden om platte daken te isoleren. Door de sterke vezels hebben de isolatie platen een goede stijfheid. Oneffenheden worden eenvoudig opgevangen. De platen sluiten onderling optimaal aan door de in elkaar grijpende vezels. Een aantal types is uitgevoerd met een aluminium coating die fungeert als dampscherm aan de binnenkant van de woning.

Isolatiewaarde:
ca. 0.036 W/mK